အေနာက္တိုင္းကဗ်ာသံုးသပ္ခ်က္
- ကမ႓ာေပၚတြင္ ေျပာဆိုသံုးစြဲေသာ ဘာသာစကားမ်ား ကြဲျပားေသာ္လည္း ကဗ်ာ မ်ား၏အာေဘာ္မ်ားမွာ မူအားျဖင့္ ခပ္ဆင္ဆင္တူသည္ကိုေတြ႕ရသည္။အေနာက္ ႏိုင္ငံမ်ား၏ကဗ်ာလကၤာမ်ားကို ၾကည့္လ်ွင္ အေနာက္ေလာကယဥ္ေက်းမႈဘိုးေအ ဟု ေခၚဆိုရေသာ ဂရိႏွင့္ေရာမ အဆက္အႏြယ္မ်ားကို ေတြ႕ေနၾကရေပသည္။ ဂရိစာေပတြင္ ေအာ့ဒီဆီေခၚ လကၤာၾကီးမွာ ေရွးစစ္တိုက္ခန္း၊ စြန္႔စားခန္းမ်ားကို ဖြဲ႔ဆိုထားသျဖင့္ ထိုလကၤာၾကီးမ်ိဳးကို အက္ပစ္ ရဲတင္းလကၤာဟု ေခၚဆိုသည္။ ထိုလကၤာၾကီးကို ဥေရာပ၌ ဘာသာမျပန္ရေသးေသာ ဘာသာ မရွိေခ်။ စာေပ အေမြအႏွစ္အျဖစ္ ခံယူထားၾကေလသည္။ ကၽြႏု္ပ္တို႕၏ အေရွ႕တိုင္း၌ ရွိေသာ ရာမယနလကၤာၾကီးမွာလည္း အက္ပစ္အမ်ိဳးအစားပင္ ျဖစ္သည္။ ေအာ့ဒီဆီႏွင့္ ရာမယန လကၤာၾကီးမ်ားမွာ ကမ႓ာတြင္ ယခုတိုင္ ေက်ာ္ၾကားလ်က္ရွိသည္။
- ရာသီဥတု ေတာေတာင္ေရေျမတို႕ကို ဖြဲ႕ဆိုရာ၌ နတ္မ်ားက ဖန္ဆင္းသကဲ့သို႕ ၎၊ မိုးနတ္သား ေလနတ္သားတို႕ ထင္ရွားရွိသကဲ့သို႕၎၊ ေရွးဂရိလူမ်ိဳးမ်ား သည္ မိုးဦးက်ရာသီ ပန္းမ်ားပြင့္သည္ကို ရုကၡစိုးနတ္သမီး၏ ခ်စ္သမီးေတာ္ ေသမင္းထံမွ ျပန္လာ၍ ေပ်ာ္ရႊင္ေသာ အထိမ္းအမွတ္ျဖင့္ ပြင့္ေလဟန္ ဖြဲ႕ဆို ခဲ့ၾကသည္။ ရာသီဘြဲ႕၊ ေတာဘြဲ႕၊ ေတာင္ဘြဲ႕၊ မယ္ဘြဲ႕၊ ေမာင္ဘြဲ႕စသည္တို႔မွာ ျမန္မာစာေပ၌ ရွိသကဲ့သို႕ အျခားစာေပမ်ား၌လည္းရွိသည္။ ထိုအဖြဲ႕မ်ိဳးကို ဂရိတိုင္းရင္းသားတို႔က လစ္ရစ္ ဟုအမည္တပ္ထား၏။ ျမန္မာစာေပ ေတးထပ္ ဟူေသာ ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားကို အေနာက္တိုင္းစာေပ၌ ဆြန္းနက္ဟူ၍ေတြ႕ရ၏။ ဆြန္းနက္မွာ စာေၾကာင္းေရ ၁၄ ေၾကာင္းျဖင့္ ကာရန္၊ အသံ စည္္းမွန္ေအာင္ စပ္ဆိုရေသာ ကဗ်ာမ်ိဳးျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ့ေတးထပ္တြင္မူ ၁၈ ပိုဒ္ျပည့္ေအာင္ အခံ အအုပ္ ကာရန္မ်ားျဖင့္ စနစ္က်ေအာင္ ဖြဲ႕ဆိုရေပသည္။ ျမန္မာ့အဲခ်င္း၊ အိုင္ခ်င္း၊ ေတးအရိုးအဆန္းမ်ားႏွင့္ ခပ္ဆင္ဆင္တူေသာ အေနာက္တိုင္းကဗ်ာတမ်ိဳးကို ဗဲလက္ ဟုေခၚထားေၾကာင္း ေတြ႔ရေလသည္။ သို႕လ်ွင္ ဘာသာစာေပအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ကဗ်ာအမ်ိဳးအမည္ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိေလသည္။ စပ္ပံု ဟပ္ပံု စည္းစနစ္ႏွင့္ အေခၚအ ေဝၚမ်ား ကြဲျပားျခားနားေသာ္လည္း စာေပတိုင္း ကဗ်ာလကၤာတိုင္းမွာ သာယာ နာေပ်ာ္ဖြယ္ျဖစ္ေအာင္ ပညာရွိတို႔ ဖြဲ႕စီ သီကံုးထားေသာ စာဟုပင္ အဓိပၸာယ္ တညီတည္းရေလသည္။